Verkeerspro

Er is een nieuwe subsidieregeling voor het opleiden van chauffeurs. Dat heeft Transport en Logistiek Nederland onlangs bekendgemaakt. Het doel is om 1.500 chauffeurs op te leiden. Deze regeling moet bijdragen aan het oplossen van het grote tekort aan vrachtwagenchauffeurs. 

​De subsidie is gericht op vergroting van de groep doorstromers en zij-instromers. Met dit geld kunnen werkgevers hun medewerkers een opleiding tot beroepschauffeur laten volgen. Ook kan het gebruikt worden voor het aantrekken en opleiden van mensen van buiten. Voor doorstromers wordt 65 procent van de kosten van het lesgeld vergoed; voor zij-instromers 50 procent.

​Baangarantie

Om in aanmerking te komen voor de subsidie, moeten de kandidaten een test afleggen. Het Sectorinstituut Transport en Logistiek (het samenwerkingsverband van werkgevers- en werknemersorganisaties in de sector) verzorgt de werving en selectie van deelnemers. Voor doorstromers geldt dat de werkgever verplicht is ze een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aan te bieden. Zij-instromers hebben aan het eind van de opleiding een baangarantie van minimaal één jaar en 32 uur per week.

De subsidie wordt onder de aandacht gebracht van werknemers en werkgevers via een publiekscampagne en de website www.ikwordvrachtwagenchauffeur.nl. Werkgevers worden aangemoedigd kandidaten voor de opleidingen aan te melden. Op 19 maart wordt de nieuwe wervingscampagne officieel gelanceerd, voorafgaand aan een informatiebijeenkomst.

‘2.000 chauffeurs gezocht’

De nieuwe subsidieregeling is een vervolg op het project ‘2000 chauffeurs gezocht’, dat liep van 2015 tot en met 2017. Het doel was tweeduizend nieuwe chauffeurs klaar te stomen voor het vak van beroepschauffeur. Dat aantal is ruimschoots behaald.

Lees ook:

• Rijscholen krijgen veel te lage tarieven voor opleiden MBO’ers
• Al 2.600 mensen met subsidie opgeleid tot chauffeur

Bron: Verkeerspro
Auteur: Nadine Kieboom
Publicatie datum: Mon, 05 Mar 2018 07:39:08 +0000

Read More

Het CBR publiceerde vorige maand de jaarcijfers van 2018. Daaruit bleek onder meer dat de vraag naar examens voor het beroepsvervoer opnieuw is gestegen, net als vorig jaar. Cijfers van het CBS geven daarentegen een ander beeld; het aantal chauffeurs neemt namelijk elk jaar af. Frank Hoornenborg, voorzitter van Bovag Rijscholen, schrijft over deze tegenstrijdigheid in zijn maandelijkse column.

We schrijven (bijna) Kerst 2006 wanneer voormalig minister Annemarie Jorritsma haar ‘Taskforce Extra Chauffeurs’ mag presenteren. Onder het mom ‘Maak jezelf onmisbaar’ moesten in drie jaar tijd vijfduizend nieuwe vrachtwagenchauffeurs worden geworven: vrouwen en allochtonen moesten chauffeur worden en er zou een bataljon zij-instromers van de straat worden geplukt.

Eerlijk gezegd kon ik me dit initiatief nauwelijks heugen, maar ik ging graven toen mijn oog viel op een alleszeggende statistiek van het CBS. Daaruit valt namelijk af te lezen dat op 1 januari 2018 minder dan 600.000 Nederlanders een ‘groot’ rijbewijs hebben; 580.082 om precies te zijn. Een jaar eerder waren dat er nog bijna 610.000 en in 2014 zelfs nog 665.000.

Deze cijfers klinken enigszins tegenstrijdig als we de geluiden uit onze eigen branche aanhoren

Bij de buschauffeurs hetzelfde beeld: dit jaar voor het eerst -ruim- minder dan 300.000 mensen met een busrijbewijs, vier jaar geleden waren dat er nog bijna 370.000 en op 1 januari 2018 nog geen 285.000. Bijna een kwart foetsie in maar vier jaar tijd! Dat slechts een klein aantal van de overgebleven rijbewijsbezitters ook over de juiste papieren (zoals Code95) beschikt, laat zich raden. Transporteurs en busbedrijven schreeuwen dus om chauffeurs, nog luider dan ruim elf jaar geleden toen mevrouw Jorritsma dat deed.

Deze cijfers klinken enigszins tegenstrijdig als we de geluiden uit onze eigen branche aanhoren, want wij kunnen de vraag naar chauffeursopleidingen amper aan en de wachttijden bij het CBR lopen flink uit de pas. Je zou dus gaan denken dat er juist heel veel meer grootrijbewijsbezitters bijkomen, maar nee dus. Wij hebben echter ook te maken met tekorten: te weinig goede instructeurs en te weinig examinatoren voor deze categorieën. En ook wij werven ons suf, net als het CBR. Mocht er nou weer eens zo’n idee voor een taskforce ontstaan, dan mag er een flinke pot geld worden neergezet voor niet alleen meer kandidaten, maar ook meer instructeurs en examinatoren.

Frank Hoornenborg, voorzitter Bovag Rijscholen

Bron: Verkeerspro
Auteur: Frank Hoornenborg
Publicatie datum: Fri, 02 Mar 2018 10:17:48 +0000

Read More

Jonge werkzoekenden kunnen in Wallonië voorrang krijgen bij het halen van het rijbewijs. Vanaf 1 juli krijgen jongeren, voor wie het bezitten van een rijbewijs een vereiste is om aan een baan te komen, dertig dagen na het slagen voor het theoretisch examen hun praktijktest afleggen.

Dat melden Belgische media, na uitspraken van Waals minister van Mobiliteit Carlo Di Antonio. Momenteel geldt een standaard wachtperiode van drie maanden tussen het behalen van het theorie-examen en het afleggen van het praktijkexamen. In die drie maanden kunnen jongeren rijervaring opdoen met het voorlopig rijbewijs. Voor jonge werkzoekenden in Wallonië die een rijbewijs nodig hebben voor een nieuwe baan, wil Di Antonio die periode beperken tot slechts dertig dagen.

Wel zijn er voorwaarden verbonden aan deze maatregel: kandidaten moeten 18 jaar of ouder zijn, minstens 30 uur les hebben gevolgd bij een rijschool en slagen voor de perceptietest voorafgaand aan het praktijkexamen. De maatregel is overigens nog niet helemaal rond. “De modaliteiten moeten nog worden besproken, met name met de andere gewesten”, zegt Di Antonio.

‘Veel te kort’

Deze maatregel lijkt haaks te staan op het rijbewijsbeleid in Vlaanderen. Daar is onlangs besloten om de termijn tussen het afleggen van het theorie-examen en het praktijkexamen te verhogen van drie naar negen maanden. Minister van Mobiliteit Ben Weyts vindt de beslissing van zijn Waalse collega Carlo Di Antonio dan ook vreemd. “Eén maand is veel te kort.” Daarnaast worden werkende jongeren benadeeld in vergelijking met de werkzoekenden, vindt Weyts: “Dat vind ik een vreemde soort van discriminatie. Mensen gaan er daardoor misschien voor kiezen om niet te werken.”

Lees ook:

• Vlaanderen introduceert terugkomdag na behalen rijbewijs
• ‘Chaos rijopleiding Vlaanderen nog nooit zo groot geweest’
• Rijopleiding in Vlaanderen wordt aangepakt

Bron: Verkeerspro
Auteur: Nadine Kieboom
Publicatie datum: Tue, 20 Feb 2018 12:37:10 +0000

Read More

Steeds meer Nederlanders hebben een motorrijbewijs. Ruim 1,4 miljoen Nederlanders waren op 1 januari 2018 in het bezit van een motorrijbewijs, dat zijn er ruim 35 duizend meer dan vier jaar geleden. Deze cijfers vertalen zich ook door naar het CBR. In 2014 nam het CBR nog veertigduizend motorexamens af, in 2017 waren dit er ruim vijftigduizend.

Het CBS registreert ook meer motorbezitters. Er staan ruim vijfduizend motoren meer geregistreerd dan vier jaar geleden. Vooral 50-plussers bezitten steeds vaker een motor.

Populair bij 50-plussers

Vooral 50-plussers hebben vaker een motorrijbewijs. Het aantal mensen dat in deze leeftijdscategorie het motorrijbewijs heeft, steeg met 8,5 procent. Als het gaat om het bezit van motoren, dan is er een opvallende ontwikkeling te zien bij de 65-plussers: zij bezitten 30 procent meer motoren dan vier jaar geleden. Het is dan ook niet wonderlijk dat de leeftijdscategorie 50 tot 65 jaar het grootst aantal motoren bezit. 77 op de duizend inwoners hebben een motor in de schuur staan.

Arjan Everink, hoofd Verkeer en Opleiding bij de KNMV, vindt dit niet wonderlijk. “Volwassenen in die leeftijdscategorie hebben vaak meer te besteden. De kinderen zijn net de deur uit en ze willen een oude hobby weer oppakken.” Volgens Everink is het niet gek dat de leeftijdscategorie 18 tot 30 het slechtst scoort. “Dit is een leeftijdsgroep die nog niet te veel te besteden heeft, en pas aan het begin van hun carrière staan.”

Weinig tweewielers in Randstad

In de Randstad zijn relatief weinig motorrijbewijsbezitters. In Rotterdam en Amsterdam is het motorrijbewijsbezit het laagst van heel Nederland. In de provincies Drenthe en Overijssel is het motorrijbewijsbezit het grootst. Everink stelt: “Dit heeft vaak te maken met de infrastructuur. Op het platteland is het lastiger om met het openbaar vervoer van a naar b te komen. Kinderen moeten al in een vroeg stadium nadenken over het reismiddel.” Everink bekent dat hij op zijn tiende al op een crossmotor zat. “Ja, zo gaat dat op het platteland, daar kun je crossen op de weilanden.”

Hoewel Everink blij is met de ontwikkeling, hoopt hij niet dat het aantal verkeersdoden stijgt. “Motorrijders blijven kwetsbaar. Desondanks betekent de trend wel dat er meer motorrijders op de weg zijn. Dat kan ook betekenen dat automobilisten meer rekening met hen gaan houden.”

Lees ook:

• Kentekenplaat aan zijkant motor onder voorwaarden toegestaan
• Meer aandacht voor herkennen van motorrijders bij ADAS
• Geldig theoriecertificaat vereist voor motorrijles code 80

Bron: Verkeerspro
Auteur: Willem de Hoog
Publicatie datum: Tue, 20 Feb 2018 11:09:02 +0000

Read More

Op de kruising in de N359 bij Húns en Leons in Friesland staan nu verkeersborden die zich automatisch aanpassen aan de verkeerssituatie. Volgens de provincie is dit systeem uniek. Komt er geen verkeer van een van de zijwegen? Dat betekent doorrijden. Komt er wél verkeer aan? Dan geven de borden dit duidelijk aan en moeten bestuurders afremmen.

De borden zijn afgelopen week geplaatst, vanaf donderdag 15 februari zijn ze volledig in werking. Verantwoordelijke voor de techniek is Vialis. De borden moeten er voor zorgen dat verkeer sneller en veiliger van Leeuwarden naar Bolsward kan én dat dorpen goed bereikbaar blijven.

Het idee voor de slimme verkeersborden kwam van Sijbren van der Velde. Hij woont in de regio en rijdt regelmatig over het stuk. Het stoorde hem dat hij voor de kruising altijd moest afremmen van 100 kilometer per uur naar 70 kilometer per uur – terwijl er vaak geen verkeer aankwam.

Open armen

Hij klopte aan bij de provincie en werd met open armen ontvangen. Daar twijfelden ze geen moment om met het idee aan de slag te gaan, kreeg hij te horen. Het steeds moeten afremmen is namelijk gevaarlijk. Met de nieuwe borden is wel van belang dat iedere automobilist zijn snelheid onmiddellijk aanpast – maar daar heeft de provincie veel vertrouwen in.

De borden werken als volgt: komt er geen verkeer van een van de zijwegen, dan mag verkeer 100 kilometer per uur blijven rijden. Komt er wel verkeer, dan verschijnt de melding 70 kilometer per uur op het bord en moet verkeer afremmen. Het bord geeft ook aan of er een bus stop in de buurt van het kruispunt.

De werking is ook uitgelegd in deze animatievideo:

Lees ook: 6 tips voor leerling en instructeur: wat te doen bij sirene en zwaailicht?

Bron: Verkeerspro
Auteur: Jan Pieter Rottier
Publicatie datum: Mon, 19 Feb 2018 12:26:57 +0000

Read More

De motorbeurs in Utrecht heeft dit jaar 91.000 bezoekers getrokken. Brancheorganisatie Bovag was van donderdag tot en met zondag aanwezig met Try the Bike, het initiatief waarbij bezoekers onder begeleiding van professionele rijinstructeurs gratis hun eerste meters op de motor kunnen maken. In totaal kregen 450 mensen hun eerste motorrijles.

De motorbeurs trok vorig jaar nog 100.000 bezoekers. Ondanks de daling in het aantal bezoekers blijkt motorrijden steeds populairder. Ruim 1,4 miljoen Nederlanders waren op 1 januari 2018 in het bezit van een motorrijbewijs, ruim 35 duizend meer dan vier jaar geleden. Daarmee bezit een op de negen volwassenen een motorrijbewijs.

Try the Bike

Try the Bike is sinds 2006 een vast onderdeel in het beursprogramma. Tom Huyskens, woordvoerder bij Bovag, stelt dat de editie succesvol is verlopen. “We hebben elke dag gewerkt met ongeveer acht instructeurs van Bovag-rijscholen en een reeks aan motorfietsen in vele soorten en maten. Vrijwel alle motoren hadden valbeugels, zodat we voor vrijwel elke belangstellende een eerste les konden verzorgen.”

De beurs is voor motorrijders zowel praktisch als vermakelijk. Er is een groot aanbod aan nieuwe motorfietsen, kleding, handschoenen, gereedschap, accessoires of andere motorgerelateerde zaken. Volgens Huyskens is Try the Bike een onderdeel op de beurs dat steevast bomvol zit met inschrijvingen. “Veel mensen vragen nadrukkelijk naar dit onderdeel. Natuurlijk zijn wij volgend jaar wederom van de partij.”

Lees ook:

• Gratis motorrijles tijdens motorbeurs Utrecht
• Een op de negen volwassenen bezit motorrijbewijs

Bron: Verkeerspro
Auteur: Willem de Hoog
Publicatie datum: Mon, 26 Feb 2018 13:29:33 +0000

Read More

Een onderzoek in een klinische setting kan goed voorspellen of iemand met de ziekte van Alzheimer rijgeschikt is. Dat stelt Dafne Piersma, promovenda aan de Rijksuniversiteit Groningen in haar proefschrift ‘Fitness to drive of older drivers with cognitive impairments.’ In 90 procent van de gevallen komt de uitslag van het klinisch onderzoek overeen met de uitslag van de rijtest bij het CBR. Het klinisch rijgeschiktheidsonderzoek bij mensen met een vorm van dementie bestaat uit interviews met de patiënt en een naaste, het uitvoeren van cognitieve testen en ritten in een rijsimulator. 

Nederland vergrijst, en daarmee komt het steeds vaker voor dat automobilisten een vorm van dementie hebben, zoals Alzheimer. Het is belangrijk dat er naar een geschikte methode wordt gekeken om de rijgeschiktheid van deze patiënten goed in te schatten.

Rijtest CBR

“De rijtest bij het CBR zal niet verdwijnen, maar de klinische rijgeschiktheidsonderzoeken kunnen wel meer mogelijkheden bieden,” vertelt Piersma. “In de toekomst kan een deel van de rijgeschiktheidsonderzoeken bij het CBR vervangen worden door onderzoeken in een klinische setting.”

Om er zeker van te zijn dat onderzoeken in een klinische setting echt een betrouwbare voorspelling bieden, is meer onderzoek nodig. SWOV bereidt momenteel een dergelijk onderzoek voor, en is op zoek naar met mensen die beginnende dementie hebben. Piersma verwacht dat dit onderzoek binnenkort start. “SWOV gaat onderzoeken in hoeverre het toepasbaar is. We zijn nog niet zo ver dat we een klinisch rijgeschiktheidsonderzoek kunnen implementeren.”

Toetsen per individu

De promovenda stelt in haar proefschrift dat sommige mensen met lichte dementie nog steeds rijgeschikt zijn. Een deel van de mensen met dementie zijn een risicofactor in het verkeer, maar er zijn ook mensen met beginnende dementie die nog veilig aan het verkeer kunnen deelnemen. Patiënten met dementie hebben vaak verschillende symptomen en prognoses. Het is belangrijk dat er meerdere aspecten onderzocht worden, zoals de ernst van de stoornis, de reactiesnelheid, de kennis van de verkeersregels, en het herkennen van de gevaren.

Piersma werkte tijdens haar promotie traject samen met het CBR, die steeds vaker betrokken is bij onderzoeken die medische aandoeningen in het verkeer toetsen. Zo start het CBR toetsingsorgaan binnenkort een onderzoek dat ingaat op de relatie tussen verkeersveiligheid en ADD/ADHD, in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen. De opzet is inmiddels bijna afgerond, en over een jaar kunnen er conclusies uit het rapport worden getrokken.

Dafne Piersma verdedigt op 26 februari haar proefschrift.

Lees ook:

• Leerling moet maanden wachten op uitslag gezondheidsverklaring
• ‘Informatievoorziening autorijden met diabetes schiet tekort’

Bron: Verkeerspro
Auteur: Willem de Hoog
Publicatie datum: Mon, 26 Feb 2018 07:55:44 +0000

Read More

Zowel het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat als het CBR kunnen nog geen duidelijkheid geven over de invoeringsdatum van 2toDrive. De pilot, waarbij jongeren op hun zeventiende hun rijbewijs kunnen halen, liep 31 oktober vorig jaar af en had over moeten gaan in wetgeving, maar dit bleek nog niet te zijn gebeurd. Voor een deel van de jongeren geldt momenteel een overgangsregeling, anderen moeten wachten op de definitieve invoering. 

De gevolgen van de problemen bij 2toDrive zouden beperkt blijven, omdat het project begin 2018 definitief zou worden ingevoerd. Tot op heden is dat niet gebeurd. Wel geeft zowel het ministerie als het CBR aan ‘op korte termijn’ meer te kunnen vertellen.

Wachten met examens

Bij 2toDrive kunnen jongeren vanaf 16,5 jaar rijles volgen en op hun 17e het rijexamen afleggen. Tot hun 18e rijden ze onder begeleiding van een ervaren bestuurder. Voor jongeren die op 1 november 2017 16 jaar of ouder was, is er niks veranderd. Voor deze groep geldt een overgangsregeling.

Jongeren die op 1 november nog geen 16 jaar waren, moet wachten met rijles tot de wet is ingevoerd. Zij kunnen nog geen theorie-examen afleggen of rijles volgen tot de wetgeving rond is. Eerder liet het CBR aan RijschoolPro weten dat de problemen bij 2toDrive maar voor een kleine groep gevolgen heeft: “Het gaat om ongeveer twintig leerlingen per maand die normaal gesproken direct na hun 16e verjaardag zouden beginnen aan het theorie-examen.” Het volgen van rijlessen is sowieso pas toegestaan als de leerling 16,5 jaar is. Het CBR verwacht dat als deze leerlingen de leeftijd van 16,5 jaar bereikt hebben, de wet al definitief is.

Lees ook:

• Overgangsregeling 2toDrive: hoe zit het nu precies?
• Wet 2toDrive niet rond: deel van jongeren moet wachten

Engelse instructeurs die seksueel contact met minderjarige leerlingen hebben, verliezen hun lesbevoegdheid. Dat benadrukt het DVSA, het Engelse CBR. Zelfs in gevallen waarbij er instemming is van beide partijen, wordt het gezien als machtsmisbruik en riskeert de instructeur inname van de bevoegdheidspas.

Net als in Nederland verschaft het Engelse toetsingsorgaan actief informatie over het kiezen van een juiste rijschool. The Driver and Vehicle Standards Agency (DVSA) gaat zelfs een stap verder, want leerlingen kunnen rijscholen aangeven bij het toetsingsorgaan rijvaardigheid als zij zich misdragen.

Er staan momenteel 39.000 instructeurs geregistreerd in het Verenigd Koninkrijk. Van april 2016 tot maart 2017 zijn er 109 Engelse instructeurs veroordeeld. Deze veroordeelde instructeurs verloren vervolgens de lesbevoegdheid. De Verklaring Omtrent Gedrag is in Groot-Brittannië al jaren vereist om de bevoegdheidspas te verkrijgen en te verlengen. Elke vier jaar wordt het criminele verleden van de rijinstructeur getoetst.

Rijinstructeur aangeven

Leerlingen in Engeland hebben de mogelijkheid om hun rijinstructeur of rijschool aan te geven bij DVSA. Zij gaan met rijschoolhouders in gesprek als blijkt dat er niet naar behoren wordt gehandeld. Als het nodig is, bemiddelt de organisatie tussen leerling en rijschoolhouder.

“Wij nemen de veiligheid van leerlingen heel serieus”, zegt Andy Rice, hoofd afdeling fraude en onderzoek bij DVSA. “Rijinstructeurs die over de schreef gaan, worden onmiddellijk op het matje geroepen.” DVSA schetst voorbeelden zoals fysiek contact, ongewenste berichtjes via WhatsApp, of ongepaste opmerkingen tijdens de rijlessen.

Wanneer een rijschoolhouder of rijinstructeur herhaaldelijk in de fout gaat, draagt DVSA de zaak over aan de politie. Als blijkt dat de rijinstructeur in kwestie een misdrijf heeft begaan, loopt hij of zij de kans de lesbevoegdheid te verliezen.

CBR geeft alleen voorlichting

In tegenstelling tot DVSA, speelt het CBR geen formele rol in dit soort situaties. Het CBR heeft de laatste jaren een professionaliseringsslag gemaakt, maar het is niet mogelijk om rijschoolhouders aan te geven bij het exameninstituut. “Als een leerling zoiets overkomt is dat heel vervelend. Wij adviseren dan om de klacht eerst neer te leggen bij de rijschool zelf”, zegt een woordvoerder van het CBR. “Daarna kan iemand zich wenden tot de belangenorganisatie waarbij de rijschool is aangesloten, zoals Bovag, FAM of VRB.”

Mocht dit niet werken dan kunnen leerlingen terecht bij de Geschillencommissie, adviseert het CBR. Die is onafhankelijk en onpartijdig. Verder kunnen leerlingen via ConsuWijzer, het loket van de overheid voor consumenten, klachten en vragen over hun rijschool indienen.

Lees ook: 

• Rijinstructeur die leerlinge (17) betastte veroordeeld tot 120 uur werkstraf
• Ontucht plegende rijinstructeur kan ‘gewoon’ les blijven geven

Bron: Verkeerspro
Auteur: Willem de Hoog
Publicatie datum: Fri, 23 Feb 2018 08:53:13 +0000

Read More

De nieuwe privacywet die vanaf 25 mei in heel Europa wordt ingevoerd, treft ook rijschoolhouders. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geeft leerlingen en werknemers meer invloed over wat rijscholen met hun privacygevoelige informatie doen. RijschoolPro sprak met jurist Simone Diemel van Bovag over wat er precies verandert voor rijschoolhouders.

Rijschoolhouders krijgen te maken met heel wat persoonsgegevens, van medewerkers en van klanten. Ondernemers mogen voortaan alleen informatie verzamelen die nodig is om de les- of arbeidsovereenkomst goed uit te voeren. Wanneer rijscholen informatie gebruiken voor commerciële doeleinden, dan moeten zij hiervoor in bepaalde gevallen toestemming krijgen van de leerling.

In grote lijnen verandert er niet zo veel volgens jurist van Bovag. “Het bestaande leerlingenbestand moet al aan allerlei regels voldoen. Mochten rijschoolhouders toch twijfelen of de gegevens legitiem zijn, dan kunnen zij een opruimactie starten: ex-leerlingen verwijderen en bij huidige leerlingen alsnog het bestand op orde brengen.”

Meer duidelijkheid

Rijscholen moeten in veel gevallen toestemming vragen om persoonsgegevens op te slaan. Bij leerlingen gebeurt dit vaak aan het begin van de rijopleiding, wanneer zij een inschrijfformulier invullen. Bij het invullen van het formulier gaat de leerling akkoord met de voorwaarden die de rijschool stelt. Rijscholen zijn verplicht te vertellen welke gegevens ze met welk doel verzamelen. Daarnaast moeten ze duidelijk communiceren hoe ze de data gebruiken, hoe lang ze de gegevens bewaren en hoe ze de data beveiligen. Een rijschool moet aan kunnen tonen dat ze deze toestemming hebben verkregen. Toestemming hoeft echter niet te worden gegeven als het gaat om gegevens van betalende leerlingen die noodzakelijk zijn om de overeenkomst te kunnen uitvoeren. Diemel raadt rijschoolhouders aan hun ict-systemen en overeenkomsten opnieuw scherp te stellen.

Bovendien hebben leerlingen recht op inzage van hun persoonsgegevens. Dat houdt in dat ze op elk moment mogen vragen welke gegevens de rijschool van hen heeft opgeslagen. Cursisten hoeven geen reden te geven voor een inzageverzoek. Leerlingen mogen rijscholen verzoeken de gegevens te verwijderen. Dit verzoek kan op verschillende manieren worden ingediend, zoals bellen, mailen of per post. Een rijschool mag dit verzoek niet weigeren.

Leskaart

Naw-gegevens van de leerling zoals naam, geboortedatum en adres zijn noodzakelijk om te voldoen aan de lesovereenkomst. Rijscholen mogen deze gegevens dan ook opslaan, mits zijn aangeven voor welke doeleinden deze worden gebruikt. Een goed voorbeeld is de leskaart. De instructeur mag gegevens invullen die nodig zijn om te voldoen aan de lesvoorwaarden. Hierbij kan men denken aan hoeveel lessen iemand gehad heeft, hoeveel lessen er betaald zijn, en op welk tijdstip de volgende les plaats zal vinden.

Het Burgerservicenummer (BSN) is een zogeheten bijzonder persoonsgegeven dat in de eerste plaats bedoeld is voor het contact tussen burger en overheid. Voor het gebruik van bijzondere persoonsgegeven gelden strenge regels. Voor het reserveren van een examen heeft een rijschool geen BSN nodig. Voor een aanvraag is in elk geval een volledige naam (voor- en achternaam volgens paspoort) en geboortedatum nodig. Diemel adviseert dan ook om het BSN niet meer op te slaan.

Commerciële doeleinden

Noodzakelijke persoonsgegevens van bestaande leerlingen mogen voor marketingdoeleinden worden gebruikt indien deze doeleinden verband houden met rijlessen, zo stelt Diemel. Denk aan het versturen van mailings. Als de doeleinden geen verband houden met rijlessen of de rijschool andere, geen noodzakelijke, informatie aan de leerling vraagt en deze gebruikt voor marketingdoeleinden dan dient de leerling hier toestemming voor te geven. Rijscholen moeten deze doeleinden expliciet vermelden. De leerling moet wel altijd de mogelijkheid krijgen om van de mailings af te zien.

Informatie doorgeven aan derden mag alleen als de leerling daar toestemming voor geeft, of als het noodzakelijk is voor de uitvoering van de lesovereenkomst. Een voorbeeld hiervan is een leerling die overstapt naar een andere rijschool. Ook zijn er partijen binnen de rijschoolbranche die informatie over leerlingen doorverkopen aan derden. Dit mag nog steeds, mits het noodzakelijk is voor de uitvoering van de lesovereenkomst. Heeft het geen betrekking op de uitvoering van de lesovereenkomst, dan moet de leerling expliciet toestemming geven.

Gezondheid is privacygevoelig

Een rijschool mag aan de leerling vragen of hij of zij in staat is om fysiek en mentaal een auto te besturen, en kan de leerling hiervoor laten tekenen. De rijschool hoeft hierbij niet specifiek in te gaan op de gezondheid van de leerling, zo stelt de jurist van Bovag. “Deze informatie is nodig om te voldoen aan de lesvoorwaarden, maar is te gevoelig om specifiek op in te gaan.”

De instructeur is uiteindelijk de juridisch bestuurder, maar vragen naar de gezondheid van een leerling blijft een grijs gebied. Enerzijds is de gezondheid privacygevoelig, en anderzijds moet de rijinstructeur de leerling informeren en weten of ze samen veilig aan het verkeer kunnen deelnemen. Daarnaast komt het het wel eens voor dat een leerling niet rijgeschikt is, terwijl er wel al veel geld in de opleiding is gestoken. Het blijft daarom belangrijk dat een leerling aan het begin van de opleiding het medisch traject doorloopt.

Leerlingen moeten de gezondheidsverklaring tegenwoordig zelf invullen. Het CBR heeft dit gedaan met oog op de nieuwe privacywetgeving. “Medische gegevens zijn gevoelig, en alleen de leerling en het CBR mogen deze inzien”, liet CBR-directeur Petra Delsing eerder weten.

Lange termijn

De nieuwe wetgeving stelt dat gegevens ‘niet langer dan noodzakelijk’ bewaard mogen worden. Wanneer de leerling slaagt, en er bestaat geen noodzaak meer om de gegevens te bewaren, dan moet de rijschool deze verwijderen. Voor de Belastingdienst dienen bepaalde zaken zeven jaar te worden bewaard. “Een praktische oplossing voor dit probleem is om de persoonsgegevens enkel in een mapje ‘Belastingdienst’ te bewaren, en uit overige systemen te verwijderen”, is het advies van Diemel.

Er zijn ook rijscholen die zelf bijhouden welke leerlingen zij hebben opgeleid. Sommige rijinstructeurs monitoren hun eigen slagingspercentage, en ook die van de examinators. Diemel stelt dat dit soort specifieke bestanden als onrechtmatig kunnen worden beoordeeld. Hoewel de jurist begrijpt dat sommige ondernemers dit bijhouden, benadrukt zij dat de hiervoorgenoemde zich op een hellend vlak begeven. Rijinstructeurs hebben geen contractuele relatie met de examinator, en -hoogstwaarschijnlijk- geen toestemming van het CBR en examinator om dit te doen.

Daarnaast stelt de wet dat de gegevens goed beveiligd moeten zijn. Rijscholen moeten dan ook passende technische en organisatorische maatregelen nemen om hun persoonsgegevens te beveiligen. De wet geeft niet specifiek aan hoe dit moet, maar om datalekken te voorkomen zullen rijscholen ervoor moeten zorgen dat de gegevens goed beveiligd zijn.

Social media

Een rijschool mag een geslaagde leerling alleen op social media zetten als de leerling daarvoor expliciet toestemming heeft gegeven. Het gaat in dit soort gevallen vaak om een foto en dat is een bijzonder persoonsgegeven waarvoor een hoge mate van bescherming geldt.

“Bij kinderen onder de 16 jaar heeft de rijschool ook toestemming van de ouders nodig”, vertelt Diemel. “De rijschool moet dit ook aan kunnen tonen, zodat het controleerbaar is.”

Personeelsdossier

Het bijhouden van personeelsgegevens is vergelijkbaar met het bijhouden van de gegevens van de leerlingen. Bedrijven mogen alleen gegevens opslaan om de arbeidsovereenkomst uit te voeren. Een BSN, salarisgegevens, een rekeningnummer, pensioengegevens, en kopieën van de salarisstroken zijn nodig voor het personeelsdossier. Rijschoolhouders mogen geen gevoelige gegevens opslaan zoals godsdienst, seksuele voorkeur, politieke gezindheid en strafrechtelijke gegevens.

Wanneer een rijinstructeur of ander personeelslid ziek wordt, dan gelden er specifieke regels over wat er wel en niet vastgelegd mag worden. Zo mag de rijschoolhouder niet registreren wat de medewerker heeft.

Aanvullende informatie over de nieuwe privacywetgeving is onder meer te vinden op de site van Bovag.

Lees ook:

• Leerling wacht maanden op uitslag gezondheidsverklaring
• Boekhouding in 2018: hier moeten rijschoolhouders op letten